Jak żywić sie zimą?
Zimą należy pić napoje letnie, o temperaturze pokojowej lub ciepłe (ale nie wrzące!). Bardzo zimne napoje nie są wskazane.
Wiele badań wskazuje na to, że dieta z odpowiednią ilością witamin i składników mineralnych znacznie wzmacnia układ odpornościowy.
Zimą nasz organizm narażony jest na niskie temperatury, jak też na ich duże różnice między domem a otoczeniem. Wiele osób zapada na infekcję górnych dróg oddechowych objawiającą się katarem, bólem gardła i kaszlem. Na to, czy przetrwamy okres zimowy bez infekcji i przeziębień, ma również wpływ nasz sposób odżywiania.
Najważniejszą zasadą diety zimowej jest regularność spożywania posiłków. Szczególnie trzeba pamiętać o tym, by rano przed wyjściem z domu zjeść obfite śniadanie, w mroźne dni bowiem potrzebujemy więcej energii na ogrzanie organizmu.
W diecie zimowej muszą się znaleźć odpowiednie ilości witamin, przede wszystkim C i A, oraz składników mineralnych, wśród których największe znaczenie mają cynk, selen i żelazo. Dlatego też nasz jadłospis powinien obfitować w warzywa i owoce oraz produkty zbożowe pochodzące z mąk pełnego przemiału. Warto również korzystać z mrożonek, które zachowują wartość odżywczą świeżych warzyw.
Witamina C
Stosuje się ją najczęściej w leczeniu przeziębień i infekcji układu oddechowego. Ludzie nie mają zdolności syntetyzowania tej witaminy, dlatego trzeba dostarczać ją codziennie organizmowi wraz z pożywieniem.
Najlepszymi źródłami witaminy C są: natka pietruszki, papryka czerwona, brukselka, brokuły, szpinak, kapusta włoska, kapusta biała, cytryna i pomarańcza. W Polsce najwięcej dostarczają nam jej ziemniaki, ze względu na ich duże spożycie, mimo że nie są bogatym źródłem tej witaminy.
Ogromne straty witaminy C następują podczas obróbki termicznej, dlatego lepiej spożywać warzywa i owoce na surowo. Aby zachować jak najwięcej tej witaminy, trzeba pamiętać o kilku zasadach. Warzywa i owoce obierać cienko i nie używać do tego zardzewiałych noży (ani zardzewiałych tarek do ich rozdrabniania). W przypadku gotowania wrzucać je na gorącą wodę. Warzywa lepiej gotować w całości, a dopiero potem rozdrobnić. Po ich rozdrobnieniu jak najszybciej dodać sos albo olej. Warto też wiedzieć, że enzym znajdujący się w ogórkach rozkłada witaminę C (a więc nie łączmy ich np. z pomidorami i papryką).
Witamina A
Wspomaga naturalny system samoobrony organizmu przed zakażeniami i chorobami. Bierze m.in. udział w budowie i wspomaganiu naturalnych barier chroniących organizm przed zakażeniem, np. skóry, płuc czy błon śluzowych jamy ustnej i gardła.
W witaminę A bogate są produkty mleczne, masło i margaryna, wątroba oraz produkty pochodzenia roślinnego dostarczające prowitaminy A (beta - karotenu, z którego w organizmie powstaje witamina A). Należą do nich marchew, papryka, pomidory, kapusta, brokuły, morele, brzoskwinie. Nie dostarczają one dużej ilości tłuszczu (w przeciwieństwie do masła i margaryny) i nie zawierają cholesterolu (w przeciwieństwie do masła i wątroby).
Cynk, selen, żelazo
W ostatnich latach prowadzono wiele badań nad rolą cynku, który zwiększa liczbę przeciwciał i komórek obronnych oraz hamuje wzrost bakterii chorobotwórczych. Znajduje się on w chudym mięsie, drobiu, rybach, owocach morza oraz produktach zbożowych z mąki pełnoziarnistej.
Podobne korzystne działanie przypisuje się selenowi, który możemy znaleźć w produktach zbożowych, cytrusach, awokado, mięsie, rybach i produktach mlecznych.
System odpornościowy wzmacnia również żelazo, powodując zwiększoną odporność na przeziębienia. Jego najlepszym źródłem są: mięso i produkty mięsne (najlepiej wybierać chude gatunki), warzywa strączkowe i zielone, pełnoziarniste produkty zbożowe.
Czosnek
W naszej zimowej diecie nie może zabraknąć także czosnku, którego spożycie zarówno chroni przed przeziębieniami, jak i pomaga zwalczać ich objawy. Już Hipokrates polecał go jako lekarstwo w schorzeniach układu pokarmowego i oddechowego. Medycyna ludowa wykorzystywała właściwości bakteriobójcze czosnku, nie znając ich przyczyny. Dopiero w 1944 r. wyizolowano allicynę - substancję nadającą zapach i działającą przeciwbakteryjnie (podobne do niej organiczne związki siarki występują również w cebuli i porze). Siarkowe związki lotne zawarte w czosnku wydalane są z powietrzem wydychanym i osiągają stężenia wyższe niż w przewodzie pokarmowym, stąd jego wysoka skuteczność leczenia przeziębień i infekcji układu oddechowego.
Czosnek jest też dobrym źródłem witamin (zwłaszcza C) i składników mineralnych, jak również cenioną przyprawą. Nieprzyjemny zapach z ust po jego spożyciu można zlikwidować lub przynajmniej zmniejszyć, zagryzając natką pietruszki, nasionami kminku albo popijając jogurtem naturalnym.
