Rząd: niektórzy kombatanci bez świadczeń kombatanckich
Odebranie świadczeń kombatanckich zaangażowanym w tłumienie ruchów niepodległościowych, a przyznanie przywilejów tym, którzy w latach 1944-89 działali na rzecz odzyskania niepodległości i suwerenności - przewidują założenia nowelizacji prawa kombatanckiego, które we wtorek przyjął rząd.
Przewidziano także utworzenie Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość pod honorowym patronatem prezydenta RP.
Zmiany obejmą pakiet ustaw dotyczących kombatantów, inwalidów wojennych i osób represjonowanych - podało Centrum Informacyjne Rządu. Zgodnie z założeniami zmian świadczeń nie będą mogli otrzymać ci, którzy otrzymali uprawnienia w czasach PRL, a po 1991 roku nie zostały one zweryfikowane. Chodzi o osoby, które m.in. uczestniczyły w zwalczaniu organizacji czy osób działających na rzecz suwerenności i niepodległości Polski, bądź dopuściły się tzw. zbrodni komunistycznej.
Projekt pozbawia uprawnień także osoby, które brały udział w wojnie domowej w Hiszpanii.
- Ci żołnierze nie walczyli o niepodległość Polski, brali udział w walce miedzy dwoma systemami totalitarnymi - powiedział szef urzędu ds. kombatantów i osób represjonowanych Janusz Krupski. Zaznaczył, że tytułem do otrzymania uprawnień kombatanta jest walka o niepodległość Polski. Dodał, że wielu "Dąbrowszczaków" po wojnie zasiliło szeregi aparatu represji PRL.
Zapowiedź wprowadzenia takich zapisów wzbudziła przed kilkoma tygodniami protesty w Hiszpanii, "oburzenie" wyraziło rosyjskie MSZ.
Niepieniężne przywileje kombatanckie otrzymają natomiast osoby, które prowadziły aktywną działalność na rzecz odzyskania przez Polskę suwerenności i niepodległości w latach 1944-89. Nowe prawo obejmie także ofiary represji totalitarnych - czyli więźniów politycznych z lat 1957-1989 oraz osoby, które w latach 1956-89 zostały zabite, ranne lub dyscyplinarnie zwolnione z pracy. Rodziny osób, które zostały zamęczone w sowieckich łagrach, będą mogły wystąpić o odszkodowanie.
Nowe przepisy mają objąć również żołnierzy-górników przymusowo skierowanych do prac w kopalniach i kamieniołomach oraz żołnierzy wcielanych przymusowo do batalionów budowlanych. O przywileje kombatanckie będą mogły ubiegać się także osoby żyjące poza granicami Polski.
Według założeń zmian prawa kombatanckiego osoby, znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej otrzymają specjalne okresowe świadczenia socjalne. Kombatanci, ofiary represji i uczestnicy walki cywilnej mają zostać objęci 49 proc. zniżką na transport kolejowy i autobusowy (obecnie 37 proc.). Będą także mogli korzystać poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej i usług farmaceutycznych. Nie będzie to dotyczyć jednak wdów i wdowców po kombatantach. Koszt wprowadzenia tych zmian oszacowano na 276 mln zł.
Jednocześnie Rada Ministrów pozytywnie zaopiniowała poselski projekt nowelizacji ustawy o kombatantach, przewidujący pozbawienie uprawnień kombatanckich osób zaangażowanych w tłumienie aspiracji niepodległościowych Polaków. Rząd zwrócił się o wstrzymanie prac nad tym projektem do czasu przedłożenia propozycji rządowych.