Terapia zajęciowa w domach opieki
Rozwój polityki senioralnej oraz wzrost liczby powstających obecnie Domów Spokojnej Starości na polskim rynku, gwarantują coraz częściej wyjątkową i bardzo rozbudowaną ofertę dla osób wymagających stałej opieki. Prywatne placówki opiekuńcze oprócz minimalnych wymogów, które muszą spełniać, aby działać prawidłowo, swoją ofertą obejmują m. in różnego rodzaju terapie zajęciowe. Jest to niezwykle ważne w codziennej opiece nad osobami starszymi, które najczęściej borykają się ze schorzeniami fizycznymi i psychicznymi.
Terapie w Domach Opieki przybierają różne formy. Podzielić je można na terapie ruchowe, intelektualne i manualne. Stanowi to bardzo skuteczną receptę dla ciała i ducha każdego człowieka, bez względu na płeć i wiek. Nie tylko Seniorzy są jej adresatami.
Wielowymiarowość terapii zajęciowych sprzyja zachowaniu poczucia wspólnoty z innymi pensjonariuszami oraz daje możliwości własnego rozwoju. U wielu starszych osób przyczyniać się to może do odnowy cech i zdolności, które zanikły w wyniku choroby czy niepożądanych zmian neurologicznych lub fizycznych. Niezmiernie ważną rolą terapii jest zaspokajanie potrzeb samorealizacji oraz potrzeba stałego kontaktu z ludźmi. Do tego zapewnia możliwość rozwoju hobby i wypełnienia wolnego czasu. Najczęściej na terapie zajęciowe składają się zajęcia prowadzone w grupie. Istnieje jednak możliwość wedle życzenia, zapewnienia pensjonariuszom terapii indywidualnej. Jest to kwestia umowna między rodziną Seniora a właścicielami domu, w którym Senior zamieszkuje.
Formy zajęć prowadzonych w placówkach opiekuńczych przybierać mogą rozmaity charakter. Dba o to wykwalifikowany personel domu tj. terapeuci zajęciowi i rehabilitanci. Do tych właśnie osób należy dobór najbardziej potrzebnych i pożądanych zajęć, kierując się indywidualnymi potrzebami swoich podopiecznych. Najczęściej występującymi typami terapii są: rehabilitacja ruchowa- wskazana głównie dla osób po przebytych udarach, związanych z całkowitym lub częściowym paraliżem, oraz dla osób ze schorzeniami natury fizycznej. Większość Domów Opieki, oferujących całodobową czy też dzienną opiekę dla osób starszych, posiada w pełni wyposażone sale gimnastyczne. Jeśli natomiast stan zdrowia Seniora nie pozwala na przynajmniej częściową sprawność w grupie, placówki zapewniają też rehabilitację przyłóżkową. Do form rehabilitacji zaliczana jest tzw. kinezyterapia. To też terapia ruchem, najczęściej stosowana jako gimnastyka poranna. Kolejne popularne formy terapii to m. in wszelkie prace ręczne, usprawniające nie tylko zdolności manualne ale również ukrwienie i unerwienie kończyn. Można do nich zaliczyć: tkactwo, malarstwo, wikliniarstwo czy banalne prace w kuchni. Również typowe prace manualne w postaci wyklejanek, malowanek czy wydzieranek spełniają rolę terapeutyczną.
Nieco innym typem zajęć są te, które wpływają na wyobraźnię i zmysły osób starszych: biblioterapia, muzykoterapia, poezjoterapia, dramatoterapia. W porze letniej i wiosennej stosowana jest terapia na świeżym powietrzu, opierająca się na kontakcie z przyrodą i pięknym otoczeniem, zwana estetoterapią. Istnieje też choreoterapia i ludoterapia. Obie związane z zabawą, tańcem, które jednocześnie motywują do wspólnej aktywności. I wreszcie zajęcia relaksacyjne, których celem jest odprężenie oraz rozładowanie stanu napięcia mięśniowego i psychofizycznego.
Następstwa terapii zajęciowych są niekiedy niesamowite. Osoby starsze lub te w zaawansowanych stadiach chorób zaczynają na nowo żyć, usamodzielniają się (osoby po wylewach czy innych chorobach, które powodują upośledzenie ruchu potrzebują od nowa uczyć się podstawowych czynności dnia codziennego – np. samodzielnego ubierania się). Pobudzana jest zaradność Seniorów, następuje rehabilitacja motoryki małej oraz powraca sprawność fizyczna, dzięki np. spacerom. Najważniejszą kwestią jest jednak komfort psychiczny- radość z każdego dnia, w którym Senior może się spełniać, kontynuować swoje pasje, dzielić się swoimi doświadczeniami z innymi mieszkańcami placówki. Dzięki pracy z personelem posiadającym do tego kompetencje pensjonariusze mogą poznawać nowe zainteresowania, rozwijać nowe pasje i porzucić poczucie "czasu upływającego między palcami".
Współcześnie powstające Domy Seniora oprócz stałej pomocy osobom starszym w życiu codziennym, tworzą indywidualną przestrzeń dla każdego swojego mieszkańca. To niezwykle ważna sfera- stworzenie miejsca, w którym Seniorzy będą czuli się akceptowani, a przede wszystkim potrzebni. Wspólne terapie pomagają umocnić pewność siebie i podbudować wartości wewnętrzne. A to przecież czynniki niezbędne dla dobrego samopoczucia.
J.S