Zmiany dla opiekunów osób niepełnosprawnych

Większe wsparcie dla opiekunów, którzy sprawują opiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w rodzinie zakłada przyjęta przez Senat RP nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. To wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2014 r.

Obecnie osoby opiekujące się więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w rodzinie mogą otrzymać wyłącznie jedno świadczenie opiekuńcze (świadczenie pielęgnacyjne – 1300 zł, specjalny zasiłek opiekuńczy – 520 zł, zasiłek dla opiekuna – 520 zł), nawet jeśli oboje musieli zrezygnować z pracy. Po zmianach każdy z nich będzie mógł otrzymać świadczenie, gdy zrezygnuje z pracy (lub jej nie podejmie).

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że niezgodny z Konstytucją był zapis (art. 17 ust. 5 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym do 13 października 2011 r.), który uniemożliwiał przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego np. rodzicowi, który zrezygnował z pracy, aby zajmować się niepełnosprawnym dzieckiem, jeśli drugi z rodziców otrzymuje takie wsparcie na innego niepełnosprawnego członka rodziny. Zgodnie z zakwestionowanym przepisem, taka pomoc nie przysługiwała, gdy osoba w rodzinie miała ustalone prawo do dodatku do zasiłku z tytułu opieki nad dzieckiem w trakcie urlopu wychowawczego lub świadczenia pielęgnacyjnego.

Zmiany, których inicjatorem był Senat RP zakładają, że korzystanie przez jednego opiekuna ze świadczenia nie będzie oznaczało braku wsparcia dla drugiego opiekuna sprawującego opiekę nad kolejną osobą niepełnosprawną w rodzinie. Zmiany te popierane były przez Rząd.

Przykładowo: w sytuacji, gdy rodzice zrezygnowali z pracy ze względu na konieczność opieki nad dwojgiem niepełnosprawnych dzieci świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 1300 zł otrzyma każdy z nich, a nie jak dotychczas tylko jeden z rodziców. Teraz ustawa, trafi do podpisu Prezydenta RP. Planowane wejście w życie nowych przepisów to 1 stycznia 2017 r., a koszt ich realizacji to ok. 30 mln zł.